آیت‌الله بیات زنجانی: دینی که از «عدالت» و «آزادی» دفاع نکند زیر سؤال است/ اگر اسلام را دین خشن و مستبدانه نشان بدهیم، اسلام نیست
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۳۶۹۴۱
مرجع تقلید شیعیان با تأکید بر اینکه امروز مشکل جامعه بشری این است که باید عقل را آزاد بگذارد، گفت: امروز مهمترین چالش این است که ما سیمایی از دین نشان می دهیم که با کرامت انسان، آموزه های قرآنی و عناوین و عبارات کلام اهل بیت(ع) همخوانی ندارد. اگر اسلام را دین خشن و مستبدانه نشان بدهیم، اسلام نیست. شرط اولیه تکلیف، عقل و یکی از ویژگی های آدم «فهمیدن» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش جماران، آیت الله اسدالله بیات زنجانی طی سخنانی در آستانه عید سعید فطر گفت: انسان آزاد است و آزادی حق نیست و فوق حق است؛ آزادی مقوّم ذات انسان است. این آزادی انسان است که او را به اندیشه و پرسش وادار می کند. مجموعه این چالش ها هم برای انسان است. اگر این چالش ها نبود، نظرات بکر و بدیع نبود.
این مرجع تقلید شیعیان با اشاره به اینکه در طول این 14 قرن، جوامع دینی و به ویژه جامعه اسلامی با چالش هایی روبرو بود، یادآور شد: در دوران خلفای بنی امیه و بنی عباس عمده ترین چالش، سیاسی بود. اگرچه منشأ این چالش سیاسی فکر و اندیشه های کلامی بود. چون امویان و عباسیان جبرگرا بودند و از صاحبان این نوع اندیشه حمایت می کردند. یکی از آرزوهای آدمی که در رأس قدرت قرار می گیرد این است که کسی را در مقابلش نبیند و بتواند آنچه می خواهد را عمل کند.
وی تأکید کرد: طبعا وقتی که فکر جبرگرایانه شد، نه تنها کار خودش را موجه می داند، بلکه قدسی هم می داند؛ می گوید کار من نیست و کار خدا است. به همین دلیل یکی از مهمترین کارهایی که اسلام و ائمه مسلمین و در رأس آنها امام علی(ع) انجام داد این بود که مبنای جبر را به صورت علمی، فلسفی و عقلانی توضیح بدهند، ریشه های فساد این نگاه را بیان و تبعات قضیه را گوشزد کنند.
امروز مشکل اصلی این است که معتقدند عقل و وحی نمی توانند در کنار هم قرار بگیرند
آیت الله بیات زنجانی اظهار داشت: امروز ما با یک چالش جدیدی روبرو هستیم که بسیار جدی تر از همه چالش هایی است که تا به حال امت اسلام با آنها روبرو بوده است. امروز مشکل اصلی عبارت از این است که معتقدند عقل و وحی نمی توانند در کنار هم قرار بگیرند. در دوران ضفویه فیلسوفی به نام ملاصدرا پیدا شد. ایشان قدم بزرگی برداشتند که فیلسوفان قبل از او به این قدم موفق نشده بودند.
وی تصریح کرد: ایشان گفتند انسان می تواند از راه عقل و با راهنمایی عقل حرکت کند؛ که سرمایه آن و ابزار عقل، «استدلال و برهان» است. انسان می تواند از راه تصفیه جلو برود، با سیر و سلوک دل را پاک و قلب و روح را صاف کند. عقل برای آدم فهم می دهد. قلب و روح صاف و صیقل یافته حقایق را به انسان نشان می دهد. از سوی دیگر وحی هم روزنه ای است که از آسمان به روی بشر گشوده شده است. بنابر این بشر هم از راه وحی، هم از راه عرفان و شهود و هم از راه فلسفه و برهان می تواند حقایق را بفهمد.
این استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: ملاصدرا این سه را در کنار هم قرار داد و گفت نه تنها این سه در مقابل هم نیستند، بلکه کمک هم هستند. وحی می تواند کمک عقل باشد و عقل می تواند مشاهدات دل را برهانی کند. ایشان این قدم را برداشت. اما امروز به جای اینکه بشر این راه فیلسوف بزرگ دنیای اسلام را توسعه بدهند، گفته اند که راه وحی و عقل نمی تواند به یک جا برسد.
وی افزود: به خصوص نوع ارائه ای که از محصول وحی می دهند، تعریفی که از اسلام دارند و برخوردی که به نام اسلام با جامعه اسلامی از خود نشان می دهند، نشان می دهد که راه عقل با راه وحی دو تا است. جالب این است که قرآن کتاب وحی است و از ما می خواهد عقل را به کار بگیریم و پیامبری که به تعبیر قرآن کریم «یُوحَی اِلَیَّ » است به انسان می گوید یک ساعت تفکر کردن بهتر از 70 سال عبادت است.
آیت الله بیات زنجانی گفت: چگونه از دین و دستورالعمل های دینی، توحید، معاد، عدل، قضا و قدر، سرنوشت و آزادی انسان تعریفی ارائه بدهیم که با عقل سازگار است؟ امروز مشکل جامعه بشری این است که باید عقل را آزاد بگذارد. عقلی که امام موسی بن جعفر(ع) می گوید حجت ذاتی است و انبیاء و امامان معصوم(ع) حجت های ظاهری هستند و اگر خدا را یگانه می دانیم به سبب عقل می دانیم نه به سبب اینکه پیامبر گفته است. اگر خدا را مجمع اوصاف کماله می دانیم، عقلی می دانیم نه چون در نهج البلاغه یا قرآن کریم آمده است. قرآن کریم تأیید قضیه و ارشاد است اما ما با عقل اینها را قبول کرده ایم.
از دین طوری تعریف ارائه بدهیم که این تعریف عقلانی باشد دینی که از عدالت، آزادی مشروع و کرامت انسان دفاع نکند، دین زیر سؤال است
وی تأکید کرد: یکی از وظایف امروز ما این است که از دین طوری تعریف ارائه بدهیم که این تعریف عقلانی باشد؛ تا بتوانیم بین عقل و وحی پیوند ایجاد کنیم. مطمئن باشیم دینی که از عدالت، آزادی مشروع و کرامت انسان دفاع نکند، دین زیر سؤال است و عدالت، آزادی و کرامت انسان زیر سؤال نیست. برای اینکه دین اسلام و کتاب دست نخورده اش صراحتا می گوید که ما انسان را امین می دانیم. اگر خدا من را امین می داند، به چه حقی حریم شخصی افراد مورد احترام قرار نمی گیرد؟! حرمت انسان مثل حرمت کعبه است. کعبه بیت الله است چون ابراهیم خلیل با دستور خداوند آن را ساخته ولی انسان فوق کعبه است برای اینکه نص قرآن می گوید «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی». پس اگر انسان دارای روح خدایی است، دین باید انسان را آن گونه که خود قرآن معرفی کرده معرفی کند.
مرجع تقلید شیعیان اظهار داشت: امروز مهمترین چالش این است که ما سیمایی از دین نشان می دهیم که با کرامت انسان، آموزه های قرآنی و عناوین و عبارات کلام اهل بیت(ع) همخوانی ندارد. یک جا در قرآن دارد که «یا ایها المکلّف»؟! امروز چالش میان این است که انسان چگونه دیده شود و دین را چگونه ارائه بدهیم. اگر اسلام را دین خشن و مستبدانه نشان بدهیم، اسلام نیست. شرط اولیه تکلیف، عقل و یکی از ویژگی های آدم «فهمیدن» است.
وی در پایان گفت: از خدا بخواهیم معرفت، عرفان و شناخت ما را هم نسبت به اسلام آن گونه که قرآن گفته قرار بدهد و هم شناخت ما را نسبت به انسان را آن گونه که اسلام و قرآن معرفی کرده است. ان شاء الله خداوند به ما توفیق بدهد این انسان که گوهر گرانبهای خداوند است را بشناسیم و جایگاه او را آن گونه که باید قرار دهیم.
منبع: جماران
کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا آیت الله بیات زنجانی اسدالله بیات زنجانی آزادی انسان افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا الله بیات زنجانی کرامت انسان ارائه بدهیم امروز مشکل آن گونه زیر سؤال آیت الله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۳۶۹۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امام صادق(ع) نهضت علمی بزرگی را در جهان اسلام پی‌ریخت
به گزارش خبرنگار مهر، اوج‌گیری فرقه گرایی مذهبی، ورود اندیشه‌های کلامی یونان به حوزه اسلامی و دعوت دینی عباسیان همگی ضرورت تلاش و جهاد علمی را طلب می‌کرد تا اندیشه و معارف اسلامی مکتب اهل بیت علیهم‌السلام با نهضت علمی و اصلاحی بالنده و با پیراستن از آرا و اندیشه‌های ناصواب و التقاطی، از آنها تمایز یابد و مهم‌تر از آن، اصول و قواعد بنیادی اسلام نیز استوار گردد. تجارب تاریخی بعد، بر درستی راه و راهبرد امام علیه‌السلام صحّه نهاد؛ چنان‌که در همه ملل و تمدن‌ها آنچه موجب ماندگاری و بقاست، صرف عمل و تکثر عددی پیروان نیست و نبوده است، بلکه اندیشه و تفکر مبتنی بر اصول و قواعد استوار است که ماندگار می‌ماند و مکتبی و دیانتی را مانا می‌سازد.
در دوران آشوب‌زده و بحران‌های سیاسی، دینی و مذهبی که همگی خود را منتسب به دیانت می‌دانستند و در اوج‌گیری فرقه‌ها و تکوین مکاتب و نحله‌های فکری که متأثر از اندیشه‌ورزان دینی بودند، بی‌آن‌که از آبشخور دین بهره‌ای برده باشند، امام صادق علیه‌السلام به صیانت از دین و ترویج ارزش‌های متعالی و ناب آن همت گمارد.
در همین راستا حجت الاسلام حمید احمدی مدیر کمیته فرهنگی آموزشی اربعین در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص مقام علمی و فکری امام صادق (ع) گفت: امام صادق (ع) با استفاده از سرمایه ارزشمند انسانی تربیت شده در مدرسه دو امام پیشین، نهضت علمی بزرگی را در جهان اسلام پی‌ریخت و با تأسیس مدرسه فقهی که امتداد آن به سایر ساحت‌ها و حوزه‌ها کشیده شد، حیات و بقای شیعه را تضمین کرد. امام در این نهضت عظیم از پرورش‌یافتگان مکتب امامت به شایستگی بهره برد و در شهرهای مختلف که کانون مباحث علمی بود، نخبگان بزرگ شیعه را مرجع دینی و فقهی مردم ساخت، آن‌چنان که حضرت درباره چند تن از بزرگان و فرهیختگان شیعی فرمود: کسی همانند زراره و ابوبصیر لیث مرادی و محمد بن مسلم و برید بن معاویه عجلی، ولایت ما و احادیث پدرم را زنده نکرد. اگر اینها نبودند، کسی از ما و احادیث ما اطلاع پیدا نمی‌کرد. اینها حافظ دین و اشخاص محل اعتماد پدرم بر حلال و حرام خدا هستند.
وی ادامه داد: این گروه شامل ده‌ها تن از حکماً، متکلمان، محدثان و فقهای شیعی بودند و در کنار ده‌ها عالم فرهیخته دیگر همانند ابن ابی‌یعفور و ابوحمزه ثمالی در این نهضت علمی نقش آفرین بودند.امام در روایات زیادی با تأییدشان، ایشان را در مقام مرجعیت علمی و دینی در شهرها و مناطق مختلف معرفی کرد. چنانچه ابوالحسن بن اعین بن سوسن (زراره) که از نوادگان راهب یونانی مسلمان شده بود را در عراق مرجعیت بخشید. و ده‌ها عالم بزرگ و برجسته دور او جمع شدند چنانچه ابن‌اَبی‌عُمیر می‌گوید: "من و معاصرینم در کنار زراره همچون کودکانی بر گرد معلم بودیم".
حجت الاسلام احمدی با تاکید بر اینکه امام با شناختی که از توانایی‌های هر یک از این عالمان داشت، گفت: امام آنها را در حوزه خاص علوم اسلامی برای تبیین و بسط و دفاع از آن در هندسه اندیشه اسلامی مأمور ساخت. ابوجعفر محمد بن نعمان احول را به حوزه کلامی در عراق گمارد.ابومحمد هشام بن حکم که جوانی شجاع واز مدافعان سرسخت اندیشه شیعی بود در کنار علی بن اسماعیل میثمی در کلام و جمیل بن دراج، عبدالله بن مسکان، عبدالله بن بکیر، حماد بن عیسی و حماد بن عثمان را در حوزه حدیث مأموریت دادند.
مدیر کمیته فرهنگی آموزشی اربعین اظهار داشت: از دیگر اقدام‌ها و جهاد علمی امام صادق علیه‌السلام در عرصه تبیین و تثبیت نظریه امامت بود. پیدایی‌اندیشه‌های زیدیه، کیسانیه و رواج جنبش‌های مدعی مهدویت و قیام عباسیان، تردیدها و رهیافت‌های گوناگونی را در نظریه امامت سبب شد. امام علیه‌السلام تلاش گسترده‌ای را با تمسک به نصوص دینی و سنت و سیره امامان علیهم‌السلام و آموزه‌های عقلی و دینی در اثبات و استمرار جریان امامت و مختصات آن پرداخت. بیشترین تلاش امام معطوف به دو اصل مهم و بنیادی در امامت بود: اصل "نص در تعیین امام" و اصل "علم امام".
وی در پایان اظهار داشت: این جهاد و تلاش هوشمندانه امام صادق علیه‌السلام، نهضت گسترده علمی و فرهنگی ایجاد کرد که به اصلاح و پالایش اندیشه اسلامی در چارچوب مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام انجامید و لذا امام علیه‌السلام به عنوان بزرگترین اصلاح‌گر فکری با پالایش اندیشه و تفکر اسلامی از پیرایه‌ها و بیراهه‌ها به پاسداری و احیا و صیانت و بالندگی اسلام ناب پرداخت و نهضت بزرگ علمی و فرهنگی را بناگذاشت که مذهب شیعه امامیه به او شناخته و به نام او شهرت یافت و مذهب شیعه به جریان تنومند و بالنده تبدیل گردید و در آن آثار علمی در ساحت‌ها و حوزه‌های مختلف خلق شد که امروز از تراث‌های ارزشمند اسلام می‌باشند.
کد خبر 6096104
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟